Coutello(-pudènto)
Iris foetidissima
Iridaceae
Noms en français : Iris fétide, Iris gigot.
Descripcioun :Aquesto coutello trachis en mato dins li relarg fres, souvènt proche d'aigo. Fai de flour pas trop grando en raport emé sa taio e la de si fueio (tambèn larjo fin qu'à 4 cm). Fai de poulìdi grano coulour d'arange que se vèson de tèms en ivèr, alor que la flourido èi pulèu courteto.
Usanço :La coutello-pudènto, coume tóuti li planto de sa famiho, èi di proun empouisounanto. Soun pulèu li bèsti que, de cop que i'a, s'empouisounon emé lou fen seca. Caup d'alcalouïde dangeirous que dounon de fouiro sanguinouso. De la touca pòu faire de dermatito.
Port : Grando erbo
Taio : 50 à 80 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Iris
Famiho : Iridaceae
Ordre : Aspargales
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 5 à 6 cm
Flourido : Printems
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 700 m
Aparado : Noun
Mai à juliet
Liò : Bos fres
- Ribiero
- Baragno
- Órle de bos
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Mediterrano-Atlantico
Ref. sc. : Iris foetidissima L., 1753
Erbo-dis-escut
Lysimachia nummularia
Primulaceae
Àutri noum : Erbo-di-cènt-malautié, Escapo-dai.
Noms en français : Herbe aux écus, Monnoyère.
Descripcioun :L'erbo-dis-escut, planto rebaladisso, èi devengudo pulèu raro en Prouvènço. Trachis dins li prado, lis orle umide e li roubino. Se recounèis à si flour jauno e subretout à si fueio óupousado redouno que fan pensa à de peço de mounedo. La planto èi marcado sus listo roujo, categourìo LC valènt à dire soucit minour.
Usanço :Dicho peréu despièi l'Age-Mejan erbo-di-cènt-malautié, a la reputacioun d'èstre uno planto proun vertuouso. Pamens fai de tèms qu'èi pu gaire emplegado. Ajudo à la cicatricacioun e sarié bono contro li moureno. Astringènto, saro li car e aurié de prouprieta emoustatico. Se preparo en decoucioun.
Port : Erbo
Taio : 2 à 5 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Lysimachia
Famiho : Primulaceae
Ordre : Ericales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 1,5 à 2 cm
Flourido : Printems
- Estiéu
Sòu : Ca (Si)
Autour basso e auto : 0 à 1200 m
Aparado : Noun
Mai à Juliet
Liò : Prado
- Isclo
- Roubino
- Orle
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Lysimachia nummularia L., 1753